Je woont in het Brussels Gewest en werkt in het buitenland

Woon je in Brussel, maar werk je in het buitenland (een zogeheten "uitgaande grensarbeider")? En ben je op 1 januari sociaal verzekerd in een andere lidstaat van de EU, EER of in Zwitserland (op basis van de Europese Verordening 883/04)? Dan kon je tot en met 2018 niet aansluiten bij de Vlaamse sociale bescherming. Vanaf 2019 kan je kiezen om al dan niet aan te sluiten. 
Er zijn wel uitzonderingen.

Dat geldt ook als je een niet-beroepsactieve uitgaande grensarbeiders bent die geniet van een ouderdomspensioen, een overlevingspensioen of een rente.

Ben je buitenlands sociaal verzekerd geworden door een overlevingspensioen, dan kan je zorgpremies die je betaald hebt, niet terugvorderen.

Aansluiten vanaf 2019
 

Aansluiten met betaling van de premie

Je kan vanaf 2019 ervoor kiezen om aan te sluiten bij de Vlaamse sociale bescherming. Aansluiten doe je door elk jaar een de zorgpremie te betalen aan je zorgkas.

Kies je ervoor om aan te sluiten bij een zorgkas en de premie te betalen, dan kan je beroep doen op volgende voordelen van de Vlaamse sociale bescherming:

• het zorgbudget voor zwaar zorgbehoevenden
• het zorgbudget voor mensen met een handicap (dit zorgbudget kan je niet aanvragen, het wordt enkel toegekend aan vaste groepen van personen die aan bepaalde voorwaarden voldoen)
• bij aankoop of huur van een mobiliteitshulpmiddel: een tussenkomst die de zorgkas uitbetaalt aan de erkende verstrekker van het hulpmiddel;
• bij verblijf in een Vlaams woonzorgcentrum, centrum voor kortverblijf of dagverzorgingscentrum: een tussenkomst die de zorgkas uitbetaalt aan deze voorziening.

Aansluiten zonder betaling van de premie

Wil je geen premie betalen, dan moet je vanaf 2019 toch aansluiten bij een zorgkas als je verblijft in een Vlaams woonzorgcentrum, dagverzorgingscentrum of centrum voor kortverblijf.

Dit heet een "administratieve" aansluiting. Dankzij deze administratieve aansluiting kan de zorgkas een tussenkomst uitbetalen aan de voorziening waar je verblijft. Het gaat dus niet om een tussenkomst die je zelf ontvangt.

Bij deze aansluiting hoef je dus geen premie te betalen aan je zorgkas. Je kan dan ook geen beroep doen op de zorgbudgetten, of op de tussenkomst voor een mobiliteitshulpmiddel via de Vlaamse sociale bescherming.

Bewijs je statuut als uitgaande grensarbeider

Als inwoner van Brussel, hoef je de vrijstelling enkel te bewijzen als je aangesloten bent bij een zorgkas. Stuur ons dan het doc bestandFormulier voor de verklaring over het statuut van niet-Belgisch sociaal verzekerde (339 kB).

Ben je niet aangesloten bij een zorgkas, dan hoef je niets te ondernemen.

Wijzigt je statuut?

Verlies je in de loop van een jaar je statuut van buitenlands verzekerde, en ben je nog niet aangesloten, dan heb je nog steeds de keuze of je al dan niet wil aansluiten bij de Vlaamse sociale bescherming.

Om je aan te sluiten betaal je een zorgpremie aan een zorgkas. Je kiest zelf welke zorgkas je daarvoor neemt. Je hebt tijd om de zorgpremie te betalen tot en met 31 december van het tweede jaar nadat je het statuut van buitenlands verzekerde verloren hebt.

Andere uitzonderingen

In deze gevallen wordt je niet als een uitgaande grensarbeider beschouwd, en heb je als inwoner van Brussel de keuze om al dan niet aan te sluiten:

• Je werkt als zelfstandige (in hoofdberoep of in bijberoep) in België en als loontrekkende in het buitenland. Je wordt dan als zelfstandige in België verzekerd voor de ziekteverzekering en dus ook voor de Vlaamse sociale bescherming.
• Je bent onterecht onderworpen aan de sociale zekerheid van twee landen (België en een ander lidstaat). Als je zowel in België als in het buitenland als loontrekkende werkt en in België woont, dan ben je verzekerd in België.
• Je bent een gewezen grensarbeider die recht heeft op een Belgisch pensioen en op een pensioen uitgekeerd door een andere lidstaat. 
• Je bent gepensioneerd en niet gerechtigd op het formulier E121 om bij een Belgisch ziekenfonds aan te sluiten. 
• Je woont in België en krijgt een pensioen of rente van een andere lidstaat, maar je oefent wel als zelfstandige of loontrekkende een beroep uit in België of je krijgt een werkloosheidsuitkering in België. Een voorbeeld van dergelijke situatie is iemand die recht heeft op een pensioen uit een andere lidstaat, waar de pensioenleeftijd lager ligt dan in België en die in België werkt als zelfstandige of als loontrekkende (en dan werkloos wordt). In dat geval ben je verzekerd voor de Belgische ziekteverzekering en kan je dus aansluiten bij de Vlaamse sociale bescherming.
• Je bent sociaal verzekerd in Andorra, Monaco, San Marino of Vaticaanstad. Ben je sociaal verzekerd in Liechtenstein, dan ben je wel uitgaande grensarbeider.

Je bent ten laste van uitgaande grensarbeiders

Ben je ten laste van een uitgaande grensarbeider? En ben je op basis van een afgeleid recht onderworpen aan de sociale zekerheid van een andere EU- of EER-lidstaat, of van Zwitserland? Dan kan je, net als de uitgaande grensarbeider zelf, vanaf 2019 kiezen om al dan niet aan te sluiten bij de Vlaamse sociale bescherming. Tot en met 2018 kan je niet aansluiten.

Vóór 1 januari 2011 viel je als persoon ten laste van een uitgaande grensarbeider wel onder de aansluitingmogelijkheid.

Wat als je in Brussel komt wonen in de loop van een referentieperiode?

Ben je buitenlands verzekerd? En ben je in de loop van een jaar in Brussel komen wonen? Dan wordt gekeken naar de situatie op 1 januari van het jaar dat volgt op je verhuis naar Brussel. Als je op die datum beroepsactief, buitenlands verzekerd bent, dan kan je ervoor kiezen om al dan niet aan te sluiten. Deze keuze om aan te sluiten heb je vanaf 2019. Tot en met 2018 kan je nog niet aansluiten. 

Voorbeeld: X is uitgaande grensarbeider en komt op 1 juni 2019 in Brussel wonen. Op 1 januari 2019 woonde X nog niet in Brussel. Op referentiedatum 1 januari 2020 echter wordt vastgesteld dat mijnheer X vrijwillig kan aansluiten bij de Vlaamse sociale bescherming. Die vaststelling geldt dan voor de periode 1 januari 2019 tot 31 december 2019 én voor de periode 1 januari 2020 tot 31 december 2020.